Zlatibor i Čajetina na putu ka cirkularnoj ekonomiji – kako će Čajetina postati prva eko opština u Srbiji

Još pre nekoliko godina, čelnici Čajetine postavili su ambiciozan cilj – da njihova opština ponese titulu prve ekološke opštine u Srbiji. Danas, na teritoriji opštine nema divljih deponija, nedavno je u probni rad pušteno postrojenje za preradu otpadnih voda, a za narednu godinu planirano je uvođenje primarne selekcije otpada. U planu je izgradnja reciklažnog dvorišta u kom će građani moći da odlože različite vrste otpada, a na javnim površinama više neće biti kontejnera.

Na putu ka cirkularnoj ekonomiji, ovoj opštini pomažu i osnovna škola „Dimitrije Tucović“, kao i nevladina organizacija „Zlatiborski krug“ razvijajući ekološku svest dece i odraslih. Upravo je u saradnji svih aktera ključ, slažu se naši sagovornici napominjući da je put do cirkularne ekonomije dug, prepreka je mnogo, ali one postaju mnogo manje ako se ima u vidu zajednički cilj – zdrava životna sredina.

Predsednik opštine Čajetina Milan Stamatović svestan je da sve kreće od infrastrukture. Zato je teritorija opštine Čajetina, kojoj pripada i najposećenija planina u Srbiji, Zlatibor, kompletno pokrivena kontejnerima.

– Ako nemate mogućnosti da odložite otpad, onda će sve završiti pored puta i u rečnim tokovima, tako da smo celu teritoriju naše opštine pokrili kontejnerima. Mi smo jedna od retkih opština na kojoj nema divljih deponija jer gde vidimo da se odlaže smeće, automatski postavljamo kontejnere – kaže Stamatović.

Na Zlatiboru je krajem juna u probni rad pušteno postrojenje za preradu otpadnih voda. Reč je o veoma važnom projektu za opštinu, ali i za celu Srbiju jer je cilj postrojenja da sve otpadne vode preradi i da u reku Obudovicu, koja se uliva u Crni Rzav, a on u Drinu, ispusti čistu vodu.

– Nije popularno da se bavite uslugama i turizmom ako otpadne vode i čvrsti otpad odlažete u neposrednoj okolini i na neadekvatan način. Potrudili smo se da uradimo postrojenje za preradu otpadnih voda i to je prvo postrojenje u ovom kraju Srbije. Pokazalo se kao veoma uspešno, pa u narednom periodu možemo raditi na postrojenjima za Čajetinu, nekoliko seoskih mesnih zajednica, Mačkat, Sirogojno, a biće potrebno i za Ribnicu i  Vodice. Nakon toga možemo da proglasimo našu opštinu kao jednu od prvih ekoloških opština na teritoriji cele Srbije – najavljuje Stamatović.

Sav čvrsti otpad sa teritorije opštine se odlaže na pretovarno mesto odakle se odvozi u regionalnu deponiju „Duboko“ u Užicu. U centru Zlatibora već nema velikih kontejnera, a ugostitelji otpad odnose u jedno od 3 reciklažna ostrva u kojima se nalaze kontejneri za mokre i suve frakcije otpada. Glavna novina, ipak, biće primarna selekcija otpada koja bi mogla da bude uvedena već naredne godine. Već nekoliko godina KJP „Zlatibor“ učestvuje na projektu gde od partnera iz Švedske uči kako sprovesti primarnu selekciju otpada, ali je i prilagoditi lokalnom okruženju. Plan je napravljen, ostaje samo da stigne potrebna oprema koju finansiraju Kraljevina Švedska i opština Čajetina, najavljuje rukovodilac komunalne službe KJP „Zlatibor“ Vera Blagojević.

– Sva individualna domaćinstva dobiće po 2 kante, zelene od 120 l za mokri otpad i kante plave boje od 240 l za sakupljanje suvog otpada u koji spada plastika, ambalaža, karton. Za zgrade je predviđeno da svaka stambena zajednica dobije potreban broj kontejnera koji će biti smešteni isključivo u okviru privatnih parcela. To znači da na teritoriji opštine Čajetina više neće biti kontejnera na javnim površinama – ističe Blagojevićeva.

Na razvoju ekološke svesti najmlađih, ali i starijih godinama zajedno rade OŠ „Dimitrije Tucović“ i udruženje građana „Zlatiborski krug“. Direktorka OŠ „Dimitrije Tucović“ Milka Vasiljević apeluje na građane da drugačije razmišljaju o otpadu.

– Pozvala bih sve građane da sebe edukuju, da prvo vide da li je otpad sirovina koja se može iskoristiti. Važno je da razmišljamo malo o selekciji otpada, a ako već ne razmišljamo, da ne bacimo kese iz automobila, nego da ih odnesemo bar do kontejnera. Inače, škola je velika podrška opštini u razvoju ekološke svesti i nadam se da ćemo postati prva ekološka opština u Srbiji  – kaže direktorka OŠ „Dimitrije Tucović“ Milka Vasiljević.

_________________________________________________________________________________________

Tekst je deo projekta “Zlatna planina turistički biser Zapadne Srbije”, koji je sufinansiran od Opštine Čajetina, na osnovu konkursa za sufinansiranje projekata proizvodnje medijskih sadržaja iz oblasti javnog informisanja na teritoriji te opštine za 2021. godinu.